Hoe smaakte bier twee eeuwen geleden? Natuurlijk is zelf proeven er niet meer bij, maar de wetenschap komt een aardig eind wat het antwoord betreft. Enkele wetenschappers bestudeerden enkele flessen bier die samen met wat kratten champagne in 2010 uit een scheepswrak werden opgedoken aan de kust van Finland.

Maak je geen illusies: het bier was na de vondst totaal ondrinkbaar. Het was zo zuur dat de originele geur en smaak met de tong en neus niet meer vast te stellen was. Bovendien was het bier verdund met zeewater, de kurken deden hun werk na al die jaren niet meer naar behoren. Maar wetenschappers lieten zich daardoor niet uit het veld slaan.

Historische, lokale waarde

Vlak na de vondst wilden de onderzoekers het bier in zijn oorspronkelijke staat namaken. Ze vonden het bier interessanter dan de champagne. Champagne is Frans en heeft voor Finland geen historische waarde. Maar als de onderzoekers het bier zouden kunnen reproduceren, dan zouden zij een lokale variant kunnen introduceren die wel degelijk de wortels zou hebben in de plaatselijke geschiedenis. Of zoals een van de duikers het formuleerde:

“I don’t care so much about the champagne. Champagne we can only sell or drink up, but … we can use the beer to produce something unique and local. It’s historically meaningful.”

Dat leek echter in eerste instantie onmogelijk: er werden geen levende gistcellen aangetroffen. Dat maakte het maken van een goede kopie natuurlijk wel erg lastig.

Proeven en ruiken door machines

De nieuwsgierigheid naar de oorspronkelijke geuren en en smaken bleef echter overeind. Via geur- en smaakmachines probeerden de wetenschappers de oorspronkelijke aroma’s van twee van de flessen te achterhalen. In het Finse VVT Technical Research Centre werd de moleculaire samenstelling van het goedje nader onderzocht. De ene fles kreeg het rugnummer A56, de ander C49. De C49 bleek hoppiger en bevatte smaakcomponenten die je ook terugvindt in groene thee. Een analyse van het gist van A56 wees op smaken van rozen en zoete appels. Het ging in beide gevallen duidelijk om pale ale’s, maar het werd niet duidelijk of naast gerst ook anderen granen gebruikt waren.

Meer aldehyde

Ook bevatte A56 een hogere dosering aldehyde dan tegenwoordig gebruikelijk. Dat is een hint richting een andere brouwwijze dan tegenwoordig gebruikelijk: waarschijnlijk is de wort boven open vuur verwarmd. Beide bieren waren ook zuurder dan tegenwoordig gebruikelijk. Dat komt omdat in de 19e eeuw minder steriel gewerkt werd. Feitelijk was vrijwel ieder bier een ‘sour’.

Toch op de markt

Uiteindelijk is het bier alsnog op de markt gebracht. Onderzoekers wisten de giststam te redden. Op basis hiervan en de aangetroffen ingrediënten brouwde de Finse brouwer Stalhagen vorig jaar oktober het ‘Historic Beer 1842’, vernoemd naar het jaar waarop de onderzeese vondst gedaan werd. Het gaat om een bier met een lage bitterheid en een alcoholpercentage van 4,7%.

Bekijk in de video hieronder hoe de duikers het bier boven water kregen.

Comments

comments