Grappig, in andere drankengenres kennen ze het begrip niet. Craft wine? Goede wijn is er, jazeker, maar craft wine? Goede wijn behoeft geen krans, zo blijkt. Craft whisky dan? Ook hier: liefhebbers tellen tot vele honderden euro’s neer voor flessen met dit bijzondere gerstennat. Maar van craft whisky is geen sprake. Craft vodka? Er wordt duchtig thuis gestookt, maar iedere Pool of Rus zou je glazig aankijken als je het over craft vodka hebt. En dan niet van de drank.

Waarom moeten sommige bierliefhebbers dan zo hoognodig zwaaien met deze term? Craft beer is een term die uit de VS is komen overwaaien. Daar gebruiken bierliefhebbers het bij de vleet om aan te geven dat een biertje toch echt niet afkomstig is van een reus als Sab Miller of Budweiser. Want eerlijk is eerlijk: alles wat bij die mastodonten uit de tapkraan komt, smaakt even ranzig. Dat kun je rustig zeggen zonder voor biersnob versleten te worden. Expliciet aangeven dat jij als Amerikaan toch echt wat anders drinkt, is dan ook bijna statusverhogend. Dat doe je dus met de term ‘craft beer’, want dat betekent zoiets als bier dat van kleine brouwerijen afkomstig is.

That’s it. Bier dat van ambachtelijke, kleine brouwerijen afkomstig is. Of zoals de Amerikaanse Brewers Association het omschrijft: ‘beer that’s made of a brewer that’s small, independent and traditional’.

Wat is ambacht?

Laten we dat statement ‘bier van kleine, onafhankelijke en ambachtelijke brouwerijen’ eens ontleden. Allereerst valt op dat die uitleg dus helemaal niets zegt over het bier zelf. Het zegt niets over de kwaliteit, niets over het genre, niets over het land van herkomst, niets over het alcoholpercentage, niets over het IBU- of stamwortgehalte. Het zegt klaarblijkelijk wél iets over de ‘mate van ambacht’ ? Maar wat is dat dan precies, ambacht? Betekent dat brouwen met de hand, of in ieder geval volgens ouderwetse methoden? Zeker, Heineken kun je daar met de beste wil van de wereld niet onder scharen, maar ga eens kijken naar de high-tec installaties bij een De Molen. Niets dan lof over hen, maar is dat dan ambacht? Het is maar hoe je het ziet, old school en/of handwerk is het in ieder geval niet. En toch noemen we het craft beer. En maakt ambachtelijk beter bier? Marketingmensen willen dat graag doen geloven, maar handwerk is niet per definitie anders of beter dan machinaal werk. Met smaak heeft het niets te maken in ieder geval, met consistentie van het eindproduct des te meer.

Omzetcijfers zijn bepalend?

Omzetcijfers dan. Wat is precies een ‘kleine brouwerij’? Duidelijk is dat Heineken en Bavaria dat niet zijn. Maar waar ligt de grens? Ga je tellen in hectoliter of keiharde dollars per jaar? Bier van een Brewdog noemen we craft beer, maar dat is toch echt geen kleine jongen meer. Onafhankelijk wellicht, maar allesbehalve klein. Ook het afzetgebied is dat niet: die gasten verkopen over de hele wereld.

Wat als we de term dan wat losser gaan definiëren. Is ‘bijzonder bier’ bijvoorbeeld craft beer? Dan krijg je het meteen lastig, want wat is bijzonder? Zijn Belgische stijlen bijzonder? Zeldzaam in ieder geval niet, je koopt ze in iedere supermarkt. Maar een XXX Rye Tripel van Struise Brouwers noemen we craft beer. Een quadrupel is geen bijzonder genre, maar een Prearis Quadrupel van Vliegende Paard scharen we onder craft beer. Kortom: craft beer zegt dus ook niets over het genre. Alhoewel, een pilsener heb ik nog nooit als craft beer bestempeld gezien. In dat geval zou craft beer dus vooral iets zeggen over wat het bier niet is: pils. Rijst meteen de vraag wat pils van een kleine brouwerij dan zou zijn.

Oude genres dan?

Biernerds hangen de term vooral aan oude genres die lange tijd een sluimerend bestaan leidden. Denk aan de stokoude IPA, de begin 20e-eeuwse (Imperial) Stout en de Porter. Vergeten en vergeven door de grote pilsvloed die daarna volgde en nog niet lang geleden nieuw leven ingeblazen met Amerikaanse hopsoorten (al zijn die ook niet nieuw) en allerlei mengvormen. Maar revolutionair? Zeker niet.

Thuisbrouwers: maken jullie craft beer?

En bier van beginnende thuisbrouwers, is dat craft beer? Wanneer wel en niet? Ook als dat een slappe, zeer matig gebrouwen kopie van een Belgische blonde is? Met andere woorden: is craft beer dan ook een kwaliteitsstatement? Is de Brand Zwaar Blond craft beer, gebrouwen naar een recept van een thuisbrouwer maar onder de vleugels van de Heineken-dochter geproduceerd en weggezet? En wat te denken van de paters van La Trappe, maken zij craft beer? Zijn alleen de houtgerijpte varianten van hun Quadrupel craft beer, of mogen we het pilsige ‘Puur’ daar ook onder scharen?

Eén ding is duidelijk: Echt duidelijk wordt het nooit. Craft beer is weinig meer dan een overgewaarde, overgebruikte hipsterterm uit de VS en omarmd door biernerds die daarmee een soort halfslachtig cool statement willen maken. Het geeft eerder aan hoe onvolwassen en onvolgroeid de speciaalbiermarkt nog is dan wat anders.

Volg Raymond op Untappd:

Comments

comments